W dniu 1 lipca 2016 r. wejdą w życie zmiany wprowadzone Rezolucją MSC.380(94) z dnia 21 listopada 2014 r. do Prawidła 2 Rozdziału VI Międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu sporządzonej w Londynie dnia 1 listopada 1974r.
Przedmiotowe zmiany mają na celu zapewnienie bezpiecznej żeglugi, większej stabilności i sterowności statków poprzez uniknięcie ich przeciążenia nadmierną ilością kontenerów.
Nowe postanowienia do Konwencji SOLAS wprowadzają obowiązek podawania przez załadowcę zweryfikowanej masy kontenera (VGM), oraz przekazania informacji o VGM do przedsiębiorcy żeglugowego lub przedstawiciela terminala kontenerowego, z odpowiednim wyprzedzeniem, tak aby informacja o VGM mogła być użyta przy tworzeniu planu załadunku statku.
Określenie VGM ma być zweryfikowane przez załadowcę podpisem osoby odpowiedzialnej wyznaczonej przez załadowcę na dokumencie (papierowym lub elektronicznym) przekazywanym do przedsiębiorcy żeglugowego lub przedstawiciela terminala kontenerowego. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami Konwencji SOLAS podanie VGM przez załadowcę powinno nastąpić przez pomiar wagi kontenera za pomocą jednej z dwóch metod:
1) Metoda pierwsza – polegająca na ważeniu kontenera przy pomocy odpowiednio skalibrowanego i certyfikowanego sprzętu, tj. dokonuje się pomiaru całego zamkniętego kontenera po jego załadowaniu;
2) Metoda druga – przez zważenie wszystkich ładunków i jednostek ładunkowych, włączając masę palet, materiału sztauerskiego, innych opakowań lub materiałów zabezpieczających ładunek oraz dodanie masy tary kontenera.
Znamiennym jest, iż Konwencja SOLAS przewiduje, że w przypadku braku podania określonej VGM, a także w przypadku gdy masa brutto kontenera jest większa niż dopuszczalna na tabliczce uznania kontenera, nie może być on załadowany na statek.
Załadowcą w rozumieniu Konwencji SOLAS jest nadawca, który znajduje się na dokumencie przewozowym/konosamencie morskim lub w imieniu, którego zawarto umowę przewozu z przewoźnikiem morskim. Zaznaczyć należy, że nadawca pozostaje odpowiedzialny za weryfikację wagi kontenerów nawet w przypadku, gdy zleca kompleksowe wykonanie usługi innemu podmiotowi i nie ma faktycznej ani bezpośredniej kontroli nad czynnościami związanymi za ładunkiem.
W tej sytuacji nadawca powinien dopilnować wszelkich formalności, tak aby towar pozostał zważony zgodnie z wytycznymi Konwencji SOLAS oraz przepisami, które implementują postanowienia do porządku prawnego danego Państwa.
Znowelizowana Konwencja SOLAS pozostawia ustawodawstwu poszczególnych krajów ustanowienie sankcji za nieprzestrzeganie zasad weryfikacji masy kontenerów, jednakże kwestię kosztów związaną z przeładunkiem, przechowaniem, przestojem oraz ewentualnym zwrotem towaru do nadawcy powinna być przedmiotem ustaleń umownych pomiędzy nadawcą a przewoźnikiem.
Zaznaczenia wymaga, iż przepisy wskazane powyżej nie dotyczą kontenerów ładowanych na przyczepach i zestawach drogowych transportowanych statkami typu ro-ro na krótkich trasach międzynarodowych, gdyż takie przypadki obejmuje regulacja III/3 Konwencji SOLAS.
Aplikant adwokacki Katarzyna Ostrowska